การเลี้ยงลูก, วิธี... ทำให้เด็กคิด
5 ขั้นตอนเลี้ยงลูกให้กล้าคิด กล้าตัดสินใจ
#เป็นแม่มันไม่ง่าย ถึงแม้ว่าพวกเราที่อินสติ๊งค์ เลิร์นนิ่งจะสอนเด็ก ๆ ฝึกคิด ให้เครื่องมือเด็ก ๆ ในการตัดสินใจด้วยตัวเขาเองได้ดีขึ้น แต่ในฐานะแม่ บางทีเราก็เผลอ เผลอตัดสินใจแทนลูก เผลอบอกลูกให้ทำแบบนั้นแบบนี้ แม้แต่เรื่องที่ไม่น่าจะใช่เรื่องใหญ่อย่างเสื้อผ้า “ใส่เสื้อตัวนี้ดีกว่าไม๊ลูก?” หรือพยายามโน้มน้าวให้ลูกเลือกในสิ่งที่เราคิดว่าดี จริงอยู่ แม่มีประสบการณ์มากกว่าและอยากจะให้ลูกได้รับสิ่งที่ดีที่สุด แต่การที่เราคิดแทน เลือกแทนลูกเรื่อย ๆ มันกลับเป็นการเริ่มสร้างนิสัย ไม่คิด ไม่ทำ รอให้แม่บอก ให้กับพวกเขา
แล้วเราจะทำอย่างไรได้บ้างหล่ะถึงจะสร้างนิสัยนักคิด ปลูกฝังการกล้าตัดสินใจ และยอมรับผลที่ตามมาให้กับลูกของเรา

1. แสดงความเห็นอกเห็นใจได้ แต่อย่าแก้ปัญหาแทนลูก
เมื่อลูกมีปัญหา ต้องแก้ไขหรือตัดสินใจอะไรบางอย่าง อย่าพึ่งกระโดดเข้าไปคิดแทนลูก หรือบอกว่าทำอย่างนั้นสิ ทำไมไม่ทำอย่างนี้ แสดงความเห็นอกเห็นใจได้ ว่าแม่ก็เคยเจอเหตุการณ์เหมือนกับลูกเลย แม่ก็เคยโดนเพื่อนแกล้ง แม่ก็เคยโดนน้องแย่งของเล่น แล้วหนูว่าควรจะทำอย่างไรดีคะ ฝึกให้ลูกแก้ไขปัญหา ตัดสินใจในสิ่งที่เหมาะสมกับวัยเค้า โดยเริ่มตั้งแต่เด็ก ๆ
2. ช่วยให้ลูกเข้าใจตัวเองมากขึ้น
โดยใช้คำอย่าง “ดูเหมือนว่า” เพื่อช่วยให้ลูกเข้าใจอารมณ์ของตนเอง “ดูเหมือนว่าหนูไม่แน่ใจว่าอยากเลี้ยงหมาหรือเปล่า เล่าให้แม่ฟังหน่อยได้ไหมคะว่าทำไมถึงอยากเลี้ยงหมา” ปล่อยให้ลูกได้เล่าความรู้สึกของเค้าให้เราฟัง เพื่อเป็นการสอนให้ลูกรู้จักและเข้าใจตัวเองมากขึ้น
3. ให้หลักการและเวลา
เราได้ช่วยลูกเข้าใจสถานการณ์และอารมณ์ของพวกเขาแล้ว คราวนี้ถึงเวลาที่ลูก ๆ ต้องเลือก / ตัดสินใจด้วยตัวเอง ลูก ๆ อาจจะหันมาหาพ่อแม่เพื่อขอให้ช่วยเลือก ช่วยคิดให้หน่อย และนี่ก็คือเวลาที่เราต้องบอกลูกกลับไปว่า หนูต้องเลือกเอง และแสดงให้ลูกเห็นว่าเรามั่นใจในตัวพวกเขาว่าเค้าทำได้ กำหนดเวลาให้พวกเขาหน่อย เช่น หนูมีเวลา 10 นาทีในการเลือก และช่วยให้ลูกตัดสินใจโดยการคุยกันถึงข้อดีข้อเสียของแต่ละทางเลือก
จุดนี้เลยเป็นสิ่งที่คอร์สฝึกทักษะการคิดเข้ามาช่วยได้เยอะมาก เมื่อเด็ก ๆ ได้ฝึกหาข้อมูลความจริง ตั้งคำถาม มองหาข้อดี ข้อเสีย คิดถึงผลลัพธ์ที่ตามมา และหัดตัดสินใจด้วยตัวเองในเคสต่าง ๆ ที่อินสติ๊งค์ เลิร์นนิ่งแล้ว คุณพ่อคุณแม่ก็จะสามารถฝึกลูกต่อได้ง่ายขึ้น พูดคุยกันเข้าใจมากขึ้น และฝึกให้ลูก ๆ คิดตัดสินใจเป็นขั้นเป็นตอนมากขึ้น

4. ค่อย ๆ ฝึกทีละเล็กทีละน้อย
หาโอกาสให้ลูกได้ฝึกตัดสินใจโดยเริ่มต้นจากเรื่องเล็ก ๆ รอบตัว เช่น เวลาไปเดินซื้อวัตถุดิบมาทำอาหาร ก็ให้ลูกช่วยเลือกว่าจะกินผักอะไรดี จะกินอะไรเป็นอาหารเย็น ให้พวกเขาได้ฝึกเลือก ฝึกตัดสินใจไปเรื่อย ๆ เดี๋ยวลูกก็จะค่อย ๆ ทำเป็นนิสัย
หลีกเลี่ยงการโน้มน้าวลูกให้ทำในสิ่งที่แม่คิดว่าดี แต่ปล่อยให้พวกเขาได้ช่วยเลือกว่าเขาควรจะทำอย่างไร ให้เขาได้หัดประเมินสถานการณ์บ้าง อย่าบอกและอย่าทำให้พวกเขาทุกอย่าง ให้ลูกได้เลือกและเรียนรู้ผลลัพธ์ของการตัดสินใจของพวกเขา
5. เรียนรู้ที่จะอยู่กับสิ่งที่ทำให้เราเสียใจ
แน่นอนว่า การตัดสินใจเลือกอะไรบางอย่าง ไม่ได้ถูกต้องหรือสมหวังไปตลอด ถึงเราจะพยายามกันปัญหาออกไปจากลูกให้มากที่สุด แต่ยังไงเราก็ต้องมีเรื่องที่เสียใจ สอนให้ลูกรู้จักที่อยู่กับความเสียใจให้ได้ ช่วยให้พวกเขาผ่านพ้นช่วงเวลายาก ๆ เหล่านั้น ไม่ว่าจะเป็นการให้เค้าเขียนความในใจออกมา เขียนใส่กระดาษ ขยำเป็นลูกบอล แล้วโยนความเสียใจนั้นทิ้งไป
เวลาลูกเสียใจหรือตัดสินใจผิดพลาด เราถือโอกาสนี้ในการสอนให้ลูกคิดว่าครั้งต่อไปจะทำอย่างไรให้ไม่เกิดเหตุการณ์แบบเดิมอีก จะทำอย่างไรให้ดีขึ้นได้บ้าง
ไม่ต้องรอจนลูกโตนะคะ เริ่มได้เลย! 🙂
Photo Credit: Photo by Josh Willink from Pexels
แวะมาพูดคุยกับพวกเราชาวอินสติ๊งค์ฯ
ได้ที่ อินสติ๊งค์ เลิร์นนิ่ง (insThink Learning)
ชั้น 6 เซ็นทรัลเวิลด์ โซน Genius Planet
โทร: 084 515 4151 | Line: @insThink