ลูกถามคำถามยาก ๆ จนพ่อแม่ตอบไม่ได้ ตอบแบบนี้พังแน่นอน!

เมื่อลูกถามคำถามที่เราตอบไม่ได้? ตอบแบบนี้… รับรองลูกคิดไม่เป็นแน่นอน

1. โกหก/หลอก

2. ตอบมั่ว ๆ ไป เด็กจำไม่ได้หรอก

3. ดุไปเลย ว่าถามอะไรมากมาย

 เรามาลองดูกันดีกว่า ว่าเมื่อลูกถามคำถามยาก ๆ เราจะรับมืออย่างไร แบบส่งเสริมให้ลูกเก่งขึ้น

เมื่อทุกท่านโดนคำถาม บางทีก็ตอบได้ แต่ส่วนใหญ่ไม่ค่อยได้ แล้วเราจะทำยังไงกันดี

ตอนเล็ก ๆ คำถามก็น่ารักดี ตอบง่าย ๆ เราบอกอะไรไปก็ไม่มีปัญหา
แต่พอโตขึ้น อ้าวเฮ้ย คำถามมันชักยากขึ้นแฮะ!!!

ครูเป๊กก็เจอคำถามมากมายจากเด็ก ๆ ทั้งลูกและนักเรียน มาลองดู 10 คำถามยากหรือตอบยาก ที่เด็ก ๆ เคยมาถามครูเป๊กกันดีกว่า:

1. ทำไม (สิ่งของหรือธรรมชาติ) เป็นสีนั้น? เช่น ทำไมมะม่วงเป็นสีเหลือง?
2. ทำไมมนุษย์ถึงหายใจได้ละ?
3. ทำไมไม่มีไดโนเสาร์ในโลกนี้แล้ว เกิดอะไรขึ้นหรือ?
4. เด็ก ๆ เกิดมาจากไหน?
5. ทำไมถึงห้ามโป๊ ๆ นอกบ้านละ?
6. ทำไมเราต้องนอนด้วย? ไม่นอนไม่ได้หรือ?
7. ทำไมเราต้องมีเงินด้วย?
8. ทำไมท้องฟ้าสีฟ้า?
9. เรามีเงินเยอะไหม?
10. ทำไมอะ? x10 ครั้ง + อะไร? + ที่ไหน? + เพราะอะไร? + ใคร?

หลาย ๆ ครั้งคุณพ่อคุณแม่ต้องลองไปหาข้อมูล หรือ ซ้อมคำตอบไว้ก่อนก็ดีนะครับ เมื่อลูกถามคำถามยาก ๆ แบบด้านบน จะได้มีทางไป ไม่งั้นเราจะอ้ำอึ้ง อธิบายไปก็คงไม่รู้เรื่อง หรือบางทีก็ไม่รู้จะอธิบายยังไง พอจวนตัว เราก็อาจจะมีปฎิกิริยาที่สร้างปัญหาในอนาคตได้…

หลาย ๆ ครั้ง เมื่อเราเผชิญคำถามที่เราตอบไม่ได้ ปฎิกิริยาเหล่านี้อาจจะทำให้เราผ่านไปได้ในระยะสั้น แต่ผมบอกได้เลยว่าไม่มีทางที่จะส่งผลดีได้ ที่สำคัญจะสร้างปัญหาในอนาคตเลยด้วยซ้ำ ไม่ควรทำ:

1. โกหก/หลอก – ลูกเป็นกระจกสะท้อนของตัวเรา โกหก/หลอกลูกบ่อย ๆ แล้วถ้าลูกทำบ้างละ เราโอเคไหม?
2. ตอบแบบมั่ว ๆ ไป เด็กจำไม่ได้หรอก – แหม่! ทำให้เห็นเลยว่าความคิดเค้าไม่มีความสำคัญ เมื่อเขาเห็นว่าความคิดเขาไม่สำคัญ ต่อไปเขาก็จะไม่คิด ไม่แคร์
3. ด่าไปเลย จะถามอะไรมากมาย – เมื่อเราตอบแบบนี้ วันหนึ่งผมกล้ารับรองเลยว่า คำแบบเดียวกันจะกลับมาหาเรา เราต้องจิกอารมณ์ไว้ให้มากที่สุด การที่ลูกถามแสดงว่าคิด หรือเอาแบบไม่คิด โตไปจะเอาชีวิตรอดได้ยังไง 

บางทีเราไม่ได้ตั้งใจที่จะตอบแบบนี้ แต่อารมณ์มันพาไป หรือ มันจวนตัว ดังนั้นเราต้องหาทางฝึกวิธีรับมือที่จะสร้างประโยชน์ เพื่อบ่มนิสัย Self Learning หรือ เรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง ให้ได้ มาลองดูวิธีที่ควรทำกันดีกว่าครับ

3 ขั้นตอนในการรับมือ เมื่อลูกถามคำถามที่ยาก

1. แล้วลูกคิดว่าไงละ?
มันดูเหมือนกวน เวลาที่ลูกถามเรา แต่เราถามเขากลับว่า “แล้วลูกคิดว่าไงละ?” ใจจริงแล้วอยากให้ลองเพื่อที่จะดูว่าลูกมีความคิดยังไงกับเรื่องนี้ จริง ๆ แล้วลูกอาจจะพอมีไอเดียอยู่บ้างด้วยซ้ำ ที่สำคัญอยากให้ลูกลองตอบดู เพราะว่าไม่อยากให้ลูกกลัวทำผิดพลาด อยากให้เขาคุ้นชินกับความผิดพลาด เพราะว่าไม่มีใคร perfect

สิ่งที่สำคัญ คือ เมื่อเราผิดพลาด แล้วเราทำอย่างไรต่างหาก

2. “ไม่รู้” แล้วเราควรจะทำอย่างไรดี?
คำถามนี้เป็นการลองดูว่า ลูกจะแก้ไขปัญหาอย่างไร ปัญหาอันหนึ่งที่เด็กยุคนี้เป็นก็คือ การที่ได้อะไรมาง่ายเกินไป! ทุกอย่างมาอยู่ตรงหน้าหมดแล้ว เช่น อยากดูการ์ตูน ก็สามารถหยิบมือถือหรือแทบเล็ตขึ้นมาดูได้ทันที เราอยากลองให้ลูกคิดหาทางออกในการเรียนรู้เอง ที่สำคัญลองดูซิว่าลูกเราใช้อินเตอร์เน็ตเป็นแล้วหรือยัง ฟังดูเหมือนผมพูดโอเวอร์ แต่หลายครั้งมากครับ ที่เด็ก ๆ ตอบผมมาแบบนี้ว่า ไม่มีข้อมูล และไม่รู้ว่าจะทำอย่างไรดี

3. พ่อแม่ก็ไม่รู้ งั้นเรามาหาคำตอบด้วยกันดีกว่าไหม? (แล้วไปหาข้อมูลมาจริง ๆ นะ)
ไม่มีใครที่มีข้อมูลหมดทุกอย่าง เราไม่มีทางที่จะมีคำตอบกับทุก ๆ คำถามที่แสนฉลาดที่ลูกถามมาได้หรอกครับ บอกเขาไปเลยว่าเราไม่รู้จริง ๆ ทีนี้เราต้องลองไปหาคำตอบ หาวิธีว่าจะไปไขปริศนานั้นได้อย่างไร ช่วงแรก ๆ แนะนำให้ไปหาคำตอบพร้อมกับลูก ๆ เลยนะครับ ใช้ Google กับเขา ลองอ่านเวบต่าง ๆ แล้วพูดคุยข้อมูลกัน สิ่งที่ผมมักจะทำจะเป็นการหา Infographic แล้วเอามาโชว์ให้เขาดูเลยครับ

วันหนึ่งเราอาจจะโดนคำถามเป็น 10 คำถาม แต่จะให้ไปหาคำตอบทั้ง 10 คำถามคงเป็นงานที่ท้าทายเป็นแน่ ผมแนะนำให้ลองเลือกมาประมาณ 2-3 คำถามก็พอครับ แล้วเราก็เรียนรู้ข้อมูลใหม่ ๆ กับลูก “โค้ชที่ดีที่สุดของลูก ๆ คือ พ่อและแม่”  และลูกจะค่อย ๆ ซึมพฤติกรรมการแก้ไขปัญหาจากพ่อแม่ไปเรื่อย ๆ ครับ

–ครูเป็ก

แวะมาพูดคุยกับพวกเราชาวอินสติ๊งค์ฯ
ได้ที่ อินสติ๊งค์ เลิร์นนิ่ง (insThink Learning)
ชั้น 6 เซ็นทรัลเวิลด์ โซน Genius Planet
ทุกวันอังคาร – วันอาทิตย์ หรือ โทร 084 515 4151 | 080 459 4151